CZARNA KOMPANIA - Glen Cook

[Gor]

Cykl opowiada o losach oddziału najemników, tytułowej Czarnej Kompanii. Głownym bohaterem i narratorem zarazem (przynajmniej w pierwszych tomach) jest Konował, jak samo imię wskazuje, kompanijny lekarz, ale i historyk oraz kronikarz. Czyli temat, jak widzicie, dość przyziemny, można się spodziewać wielkich ilości potu, brudu i krwi. Zwłaszcza krwi, jak się później okazuje, gdyż Czarnej Kompanii nie jest dane zrealizowanie odwiecznego życzenia najemników ("Panie Boże, racz dać sto lat wojny i ani jednej bitwy"). Wręcz przeciwnie, już na samym początku po pewnych incydentach z udziałem lampartołaków dochodzi do pospiesznego przewartościowania kontraktu i okrutnej rzezi sprawionej przez Kompanię własnym (do niedawna) mocodawcom. A potem robi się jeszcze ciekawiej, gdyż nowym pryncypałem Kompanii jest Duszołap, jeden z potężnych, starożytnych magów (może się skojarzyć z Nazgulem i to bardzo słusznie) służących złowrogiemu imperium Pani, która to z kolei ma kilka zaszłości z dawnych czasów (podbić świat, zmiażdżyć opozycję, urządzić czystkę we własnych szeregach i takie tam), a Kompania została wynajęta właśnie w celu uczestnictwa w tym zbożnym dziele.
Jak wynika z powyższego opisu, cykl należy zdecydowanie do podgatunku dark fantasy. Czyli mamy ponury świat, w którym zawsze zdaje się padać deszcz, całą gamę podłych postaci, intrygę polityczno-wojskową wyglądającą na klasyczną walkę dobra ze złem czyli Buntownicy Białej Róży kontra Imperium Pani (kluczowym słowem jest oczywiście "wyglądającą") itd. itp.
Czyli normalka. Jednak tym, co czyni ten cykl wyjątkowym jest talent autora. On po prostu serwuje czytelnikom wszystko w idealnych dawkach - zło i dobro, cynizm i idealizm, podłość i bohaterstwo - przeplatają się w treści do tego stopnia, że łączą się w nierozerwalną całość. Pewną wadą natomiast jest nieciągłość fabuły, tzn. przeskoki czasowe, czasem nawet dość znaczne, ale jest to zadowalająco wytłumaczone kronikarstwem Konowała (potem jeszcze zmieniają się narratorzy, ale ogólnie z wyjątkiem "Srebrnego Grota", który całkiem zbacza, fabuła jest ciągle ta sama).
Aha, i wielki plus dla autora za pokazanie, że bohater dark fantasy nie musi być wyrzutkiem kryjacym się po kanałach, skrytobójcą ani innym pariasem przemykającym się opłotkami w obawie przed zauważeniem czy zaangażowaniem w sprawy większe niż przeżycie kolejnego dnia. Ta książka jest epicka - bitwy, magia, armie, imperia - mamy tu to wszystko nie jako groźne tło, ale arenę działań. Choć bywa i całkiem odmiennie, jak wiadomo, raz na wozie, raz pod wozem.
Ogólnie, nie przeczytać to grzech.

Ocena w skali szkolnej: 5+, w tym:
- Fabuła: 5 -Na czas pisania książki była świeża i oryginalna, teraz na skutek naśladownictwa może się wydawać nieco oklepana, ale przeszła do klasyki.

- Kreacja postaci: 5+ -Patrz narracja, tylko Konował jest tu pełnowymiarowym, zywym człowiekiem, reszta na tyle, na ile ich opisze. Co wcale nie oznacza, że są sztuczni i papierowi, wręcz przeciwnie, wydają się być tym prawdziwsi i czytelnik zastanawia się, co robią, gdy nie zostaje to poisane.

- Kreacja świata: 4 -Tu akurat książka lekko szwankuje, ale to też można wytłumaczyć tematyką - co to w końcu obchodzi najemników, ważne jest przeżycie a nie eksploracja (chociaż Konował jako historyk często coś opisze bardziej szczegółowo).

- Opisy: 5 -Te, które są, są bardzo dobre, pozostałych Konował nie reaczył zapisać.

- Narracja i inne: 6 -Narracja jest najlepszym punktem tej książki, nie dość, że wprowadza głównego bohatera jak żywego człowieka, to jeszcze sama koncepcja kroniki pozwala na ukrycie lub zwyczajne przemilczenie w sposób realistyczny wszelkich niedociągnięć w innych punktach.

[Havelock]

"Czarna Kompania" to seria powieści fantasy autorstwa amerykańskiego pisarza Glena Cooka, składająca się z dziesięciu tomów. Seria opowiada historię jednej z najemnych kompanii wojskowych, której członkowie przemierzają kontynent i biorą udział w wielu konfliktach i wojnach.

Głównym bohaterem serii jest niejaki Murgen, który jest jednym z żołnierzy Czarnej Kompanii i pełni rolę jej kronikarza. To właśnie on opowiada historię swojej kompanii i relacjonuje ich liczne przygody i walki. Akcja powieści jest osadzona w dość ciemnym, brutalnym świecie, gdzie walka i przemoc są na porządku dziennym, a granica między dobrem a złem jest często bardzo cienka.

"Czarna Kompania" to seria powieści, która zdobyła wielu fanów, przede wszystkim ze względu na swój niebanalny klimat i złożone postaci. Autor stworzył bardzo realistyczny obraz życia najemników, pokazując ich codzienne problemy i walkę o przetrwanie. Seria Cooka zyskała uznanie nie tylko wśród miłośników fantastyki, ale także wśród krytyków literackich, którzy chwalą ją za oryginalność i jakość literacką.